เข้าใจ สัญญาจะซื้อจะขายบ้าน : สิ่งที่ผู้ซื้อและผู้ขายควรรู้
สัญญาจะซื้อจะขายบ้าน คือข้อตกลงล่วงหน้าที่มีผลผูกพันตามกฎหมายระหว่าง ผู้ขาย และ ผู้ซื้อ เพื่อแสดงเจตจำนงร่วมกันในการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ในอนาคต โดยเฉพาะบ้านหรือที่ดิน ซึ่งเป็นทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูง
บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจในประเด็นสำคัญของสัญญาจะซื้อจะขายบ้าน ตั้งแต่โครงสร้าง เนื้อหา ไปจนถึงข้อควรระวังต่าง ๆ ที่คุณควรรู้ก่อนเซ็นชื่อในเอกสารสำคัญนี้
สัญญาจะซื้อจะขายบ้าน คืออะไร?
เป็นเอกสารที่ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายลงนาม เพื่อยืนยันความตกลงกันล่วงหน้าในการซื้อขายบ้านในราคาที่ตกลงกันไว้ พร้อมทั้งกำหนดวันโอนกรรมสิทธิ์ และเงื่อนไขอื่น ๆ เช่น:
-
การวางเงินมัดจำ
-
การตรวจสอบเอกสาร
-
การยื่นขอสินเชื่อกับธนาคาร
ทำไมต้องมี “สัญญาจะซื้อจะขาย”?
-
✅ ป้องกันการเปลี่ยนแปลงใจของทั้งสองฝ่าย
-
✅ ใช้เป็นหลักฐานทางกฎหมาย หากเกิดข้อพิพาท
-
✅ ระบุรายละเอียดสำคัญ เช่น ราคา วันโอน ค่าธรรมเนียม
-
✅ อำนวยความสะดวกในการยื่นขอสินเชื่อกับธนาคาร
โครงสร้างของสัญญาจะซื้อจะขายบ้าน
สัญญาที่รัดกุมควรมีหัวข้อสำคัญ ดังนี้:
1. ข้อมูลของคู่สัญญา
-
ชื่อ-นามสกุล
-
ที่อยู่
-
เลขประจำตัวประชาชน
-
สถานภาพ (ผู้ซื้อ / ผู้ขาย)
2. รายละเอียดทรัพย์สิน
-
เลขที่โฉนด / ที่ตั้งบ้าน
-
ขนาดพื้นที่
-
รายละเอียดสิ่งปลูกสร้าง (ถ้ามี)
3. ราคาขายและการชำระเงิน
-
ราคาซื้อขายรวม
-
จำนวนเงินมัดจำ
-
เงื่อนไขการผ่อนชำระ (ถ้ามี)
-
วันที่นัดโอนกรรมสิทธิ์
4. ข้อกำหนดเกี่ยวกับค่าใช้จ่าย
-
ค่าธรรมเนียมโอน
-
ค่าอากรแสตมป์
-
ภาษีธุรกิจเฉพาะ
5. เงื่อนไขบังคับ
-
การผิดสัญญา
-
การยึดเงินมัดจำหรือการคืนเงิน
-
กรณีการเลื่อนวันโอน
6. วันและสถานที่โอนกรรมสิทธิ์
-
โดยปกติจะระบุให้ดำเนินการที่ สำนักงานที่ดิน ในเขตพื้นที่ทรัพย์สินตั้งอยู่
ตัวอย่างสถานการณ์จริง
📝 กรณีที่ 1: ผู้ขายยกเลิกขายกะทันหัน
หากมีการทำสัญญาอย่างถูกต้องตามกฎหมาย ผู้ซื้อสามารถดำเนินคดีเพื่อฟ้องเรียกค่าเสียหาย หรือให้ศาลบังคับการโอนกรรมสิทธิ์ได้
📝 กรณีที่ 2: ผู้ซื้อกู้ธนาคารไม่ผ่าน
หากระบุไว้ในสัญญาว่า หากกู้ไม่ผ่านภายในเวลาที่กำหนด สามารถขอยกเลิกสัญญาและขอคืนเงินมัดจำได้ ผู้ซื้อจะไม่ต้องเสียเงินเปล่า
ข้อควรระวังในการทำสัญญาจะซื้อจะขายบ้าน
-
ตรวจสอบสิทธิ์ความเป็นเจ้าของจากโฉนด
-
ตรวจสอบภาระผูกพัน เช่น การจำนอง คดีความ
-
อ่านสัญญาให้ละเอียด ครบถ้วน
-
ขอสำเนาสัญญาเก็บไว้
-
หากไม่มั่นใจ ควรปรึกษาทนายความหรือผู้เชี่ยวชาญ
เคล็ดลับสำหรับผู้ซื้อบ้านมือใหม่
-
✅ อย่าจ่ายเงินมัดจำก่อนทำสัญญา
-
✅ ตรวจสอบค่าใช้จ่ายล่วงหน้า เช่น ค่าธรรมเนียมโอน ภาษีต่าง ๆ
-
✅ เลือกใช้แบบฟอร์มสัญญามาตรฐานของกรมที่ดิน หรือขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ
สรุป
“สัญญาจะซื้อจะขายบ้าน” คือเครื่องมือสำคัญที่ช่วย ปกป้องสิทธิของทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย หากมีการจัดทำอย่างรัดกุมและเป็นธรรม ก็จะช่วยให้กระบวนการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์เป็นไปอย่างมั่นใจและปลอดภัยยิ่งขึ้น
